USTAWA
z dnia …….. 201… r.
o rodzinnych ogrodach działkowych
Doceniając pozytywną rolę ogrodnictwa działkowego, będącego dziedziną życia społecznego,
przyczyniającą się do zaspakajania socjalnych, wypoczynkowych i rekreacyjnych potrzeb
społeczeństwa, a zwłaszcza rodzin z dziećmi, emerytów, i niepełnosprawnych, poprzez kształtowanie
warunków dla prowadzenia aktywnego i zdrowego trybu życia oraz ochrony środowiska i przyrody,
uznaje się za konieczne zapewnienie dalszego istnienia i rozwoju rodzinnych ogrodów działkowych,
jako stałych elementów infrastruktury miast i gmin, które powinny być uwzględniane w procesie ich
rozwoju dla dobra obecnego i przyszłych pokoleń.
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1. Ustawa reguluje zasady zakładania, funkcjonowania i likwidacji rodzinnych ogrodów
działkowych, a także prawa i obowiązki działkowców, zasady ich zrzeszania oraz zadania organizacji
działkowców i organów administracji publicznej w zakresie wspierania rozwoju ogrodnictwa
działkowego.
Art. 2. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) działkowcu - należy przez to rozumieć pełnoletnią osobę fizyczną lub małżeństwo uprawnione
do korzystania z działki w rodzinnym ogrodzie działkowym na podstawie prawa do działki
ustanowionego zgodnie z ustawą;
2) działce – należy przez to rozumieć podstawową jednostką przestrzenną rodzinnego ogrodu
działkowego, której powierzchnia nie może przekraczać 500 m
2
;
3) prawie do działki – należy przez to rozumieć ustanowiony zgodnie z ustawą tytuł prawny
uprawniający do korzystania z działki;
4) rodzinnym ogrodzie działkowym - należy przez to rozumieć wydzielony obszar lub obszary
gruntu, podzielone na tereny ogólne i działki oraz wyposażone w infrastrukturę ogrodową,
którymi stowarzyszenie ogrodowe włada w oparciu o ustanowiony na jego rzecz tytuł prawny;
5) stowarzyszeniu ogrodowym – należy przez to rozumieć stowarzyszenie w rozumieniu ustawy
z dnia 7 kwietnia 1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 2001 r. Nr 97, poz. 855, z
późn. zm.), którego celem statutowym jest tworzenie i prowadzenie rodzinnych ogrodów
działkowych zgodnie z ustawą;
6) regulaminie rodzinnego ogrodu działkowego – należy przez to rozumieć obowiązujący na
terenie rodzinnego ogrodu działkowego regulamin, określający szczegółowe zasady
zagospodarowania i użytkowania działki oraz funkcjonowania i zagospodarowania rodzinnego
ogrodu działkowego, a także zasady korzystania z terenów ogólnych i infrastruktury
ogrodowej;
7) osobie bliskiej - należy przez to rozumieć zstępnych, wstępnych, rodzeństwo, dzieci
rodzeństwa, małżonka, osoby przysposabiające i przysposobione;
8) infrastrukturze ogrodowej – należy przez to rozumieć budynki i budowle, ogrodzenia, aleje i
drogi ogrodowe, place zabaw, świetlice, hydrofornie, sieci wodociągowe i energetyczne oraz
inne urządzenia znajdujące się na terenie rodzinnego ogrodu działkowego przeznaczone do
wspólnego używania przez osoby korzystające z działek oraz służące do zapewnienia
prawidłowego funkcjonowania rodzinnego ogrodu działkowego;
9) opłatach ogrodowych – należy przez to rozumieć ponoszone przez działkowca opłaty
wynikające z uczestnictwa w pokrywaniu kosztów funkcjonowania rodzinnego ogrodu
działkowego, a w szczególności związanych z zarządzaniem, utrzymaniem terenów ogólnych i
infrastruktury ogrodowej;
10) likwidacji rodzinnego ogrodu działkowego – należy przez to rozumieć zbycie lub wygaśnięcie
praw przysługujących stowarzyszeniu ogrodowemu do nieruchomości zajmowanej przez /projekt/
2
rodzinny ogród działkowy lub jego część oraz wydanie tej nieruchomości przez
stowarzyszenie ogrodowe na rzecz podmiotu likwidującego;
11) podmiocie likwidującym - należy przez to rozumieć właściciela nieruchomości, na której
zlokalizowany jest rodzinny ogród działkowy podlegający likwidacji lub podmiot, który
nabywa własność tej nieruchomości wskutek wywłaszczenia;
12) prawie do działki zamiennej – należy przez to rozumieć przysługujące działkowcowi w
stosunku do stowarzyszenia ogrodowego roszczenie o ustanowienie prawa do działki, w razie
wygaśnięcia dotychczasowego prawa do działki na skutek likwidacji rodzinnego ogrodu
działkowego.
Art. 3. 1. Podstawowymi celami ogrodnictwa działkowego są:
1) zaspokajanie wypoczynkowych i rekreacyjnych potrzeb społeczeństwa poprzez umożliwianie
prowadzenia upraw ogrodniczych,
2) poprawa warunków socjalnych członków społeczności lokalnych,
3) pomoc rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywanie ich szans,
4) integracja wielopokoleniowej rodziny, wychowanie dzieci w zdrowych warunkach oraz
zachowanie aktywności i zdrowia emerytów,
5) integracja społeczna osób w wieku emerytalnym oraz niepełnosprawnych,
6) reintegracja społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym,
7) przywracanie społeczności i przyrodzie terenów zdegradowanych,
8) ochrona środowiska i przyrody,
9) oddziaływanie na poprawę warunków ekologicznych w miastach i gminach,
10) kształtowanie zdrowego otoczenia człowieka,
11) tworzenie warunków do udostępniania terenów zielonych dla społeczności lokalnych.
2. Cele, o których mowa w ust. 1, realizowane są w szczególności poprzez zakładanie i
zapewnienie funkcjonowania rodzinnych ogrodów działkowych.
Art. 4. Rodzinne ogrody działkowe są urządzeniami użyteczności publicznej, służącymi
zaspokajaniu wypoczynkowych, rekreacyjnych i innych potrzeb socjalnych członków społeczności
lokalnych poprzez zapewnienie im powszechnego dostępu do rodzinnych ogrodów działkowych oraz
działek dających możliwość prowadzenia upraw ogrodniczych na własne potrzeby, a także
podniesienie standardów ekologicznych otoczenia.
Art. 5. Rodzinne ogrody działkowe stanowią tereny zielone i podlegają ochronie przewidzianej w
odrębnych przepisach.
Art. 6. Organy administracji rządowej i samorządu terytorialnego tworzą warunki prawne,
przestrzenne i ekonomiczne dla rozwoju ogrodnictwa działkowego.
Art. 7. Centralnym organem administracji rządowej w zakresie ogrodnictwa działkowego jest
minister właściwy do spraw rolnictwa.
Art. 8. 1. Tworzenie warunków dla rozwoju rodzinnych ogrodów działkowych należy do zadań
własnych gminy.
2. Gmina wykonuje zadania, o których mowa w ust. 1, wykorzystując gminny zasób
nieruchomości lub w inny sposób.
3. Gminy mogą otrzymywać dotacje celowe z budżetu państwa na zadania, o których mowa w
ust. 1.
Art. 9. Istnienie i rozwój rodzinnych ogrodów działkowych powinny uwzględniać miejscowe
plany zagospodarowania przestrzennego./projekt/
3
Rozdział 2
Tworzenie, funkcjonowanie i likwidacja rodzinnych ogrodów działkowych
Art. 10. Rodzinne ogrody działkowe, zwane dalej ROD, zakładane są na gruntach stanowiących
własność Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego oraz stowarzyszeń ogrodowych.
Art. 11. 1. Grunty stanowiące własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego
mogą być sprzedawane, oddawane w nieodpłatne lub odpłatne użytkowanie na czas nieoznaczony lub
użytkowanie wieczyste stowarzyszeniom ogrodowym z przeznaczeniem na prowadzenie ROD – na
zasadach określonych w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z
2010 r. Nr 102, poz. 651, z późn. zm.).
2. Nabywanie praw majątkowych, o których mowa w ust. 1, może być zwolnione z podatków i
opłat związanych z tym nabyciem, a wynikające z niego wpisy do ksiąg wieczystych i ich zakładanie
są wolne od opłat.
Art. 12. 1. Grunty przeznaczone pod ROD powinny być zrekultywowane i zmeliorowane przez
właściciela gruntu, na zasadach przewidzianych w przepisach odrębnych.
2. Gmina obowiązana jest do doprowadzenia do ROD dróg dojazdowych, energii elektrycznej,
zaopatrzenia w wodę oraz zapewnienia, w ramach komunikacji publicznej, potrzeb ROD.
Art. 13. 1. ROD prowadzony jest przez jedno stowarzyszenie ogrodowe.
2. Podział gruntu na tereny ogólne i działki, budowa infrastruktury ogrodowej oraz
zagospodarowanie ROD należy do stowarzyszenia ogrodowego.
3. Infrastruktura ogrodowa stanowi własność stowarzyszenia ogrodowego.
Art. 14. 1. Działka przeznaczona jest do zaspokajania potrzeb działkowca i jego rodziny w
zakresie wypoczynku i rekreacji oraz prowadzenia upraw ogrodniczych na własne potrzeby.
2.Działka nie może być wykorzystywana do innych celów, niż określone w ust. 1, a w
szczególności na terenie działki obowiązuje całkowity zakaz zamieszkiwania oraz prowadzenia
działalności gospodarczej lub zarobkowej.
Art. 15. 1. Na terenie działki może być usytuowana altana, której powierzchnia zabudowy
powinna być zgodna z wymogami określonymi w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane
(Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623, z późn. zm.). Altana nie jest budynkiem mieszkalnym w
rozumieniu odrębnych przepisów.
2. W przypadku powzięcia informacji, że na terenie działki wybudowano, rozbudowano lub
następuje użytkowanie altany lub innego obiektu z naruszeniem ustawy lub przepisów odrębnych, a w
szczególności ustawy 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane, stowarzyszenie ogrodowe wzywa
działkowca do usunięcia stwierdzonych naruszeń pod rygorem rozwiązania umowy w trybie
określonym w art. 40 ust. 4.
3. W przypadkach, o których mowa w ust. 2, stowarzyszenie ogrodowe zgłasza naruszenie do
właściwego organu administracji publicznej, który wszczyna postępowanie w celu wyjaśnienia
sprawy.
Art. 16. 1. Stowarzyszenie ogrodowe uchwala regulamin rodzinnego ogrodu działkowego,
zwany dalej „regulaminem”.
2. Regulamin oraz jego zmiany obowiązują wszystkich działkowców na obszarze ROD.
3. Stowarzyszenie ogrodowe sprawuje nadzór nad przestrzeganiem regulaminu.
Art. 17. 1.Utrzymanie porządku i czystości należy do:
1) stowarzyszenia ogrodowego – w odniesieniu do terenów ogólnych ROD,
2) działkowca – w odniesieniu do użytkowanej działki,
3) właściwej gminy – w odniesieniu do terenów przylegających do ROD, chyba że obowiązek
ten na mocy przepisów szczególnych ciąży na osobach fizycznych lub jednostkach
organizacyjnych innych niż stowarzyszenie ogrodowe./projekt/
4
2. Do stowarzyszenia ogrodowego należy zapewnienie zbierania odpadów komunalnych
powstałych na terenie ROD zgodnie z odrębnymi przepisami.
Art. 18. 1. Usunięcie drzew lub krzewów z terenów ogólnych ROD lub działki następuje na
zasadach i w trybie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U z 2009 r. Nr 151,
poz. 1220, z późn. zm.), z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Zezwolenie na usunięcie drzew lub krzewów znajdujących się w ROD wydawane jest na
wniosek:
1) stowarzyszenia ogrodowego – w przypadku zamiaru usunięcia drzewa lub krzewu z terenu
ogólnego ogrodu,
2) działkowca – w przypadku zamiaru usunięcia drzewa lub krzewu z terenu działki.
Art. 19. Stowarzyszenie ogrodowe z tytułu prowadzenia działalności statutowej, a działkowcy z
tytułu posiadania działek, zwolnieni są od podatków i opłat (administracyjnych, skarbowych), z tym
że z podatku od nieruchomości i podatku rolnego na zasadach określonych w odrębnych ustawach.
Art. 20. 1. Stowarzyszenie ogrodowe, prowadzące ROD na obszarze danej gminy oraz
niedziałające w celu osiągnięcia zysku, może otrzymywać dotację celową z budżetu tej gminy, z
zastosowaniem przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157,
poz. 1240 z późn. zm.) w zakresie udzielania dotacji celowych dla podmiotów niezaliczanych do
sektora finansów publicznych i niedziałających w celu osiągnięcia zysku.
2. Dotacja, o której mowa w ust. 1, ma służyć realizacji celu publicznego, związanego z zadaniem
gminy, o którym mowa w art. 8 ust. 1, i może być przeznaczona w szczególności na budowę lub
modernizację infrastruktury ogrodowej, jeżeli wpłynie to na poprawę warunków do korzystania z
ROD przez działkowców, lub zwiększy dostępność społeczności lokalnej do tego ogrodu.
3. Przepisy ustawy nie naruszają uprawnień jednostek samorządu terytorialnego do wspierania
ogrodnictwa działkowego na podstawie przepisów odrębnych.
Art. 21. 1. Likwidacja ROD w każdym przypadku następuje na warunkach ustawy, chyba że
przepis szczególny stanowi inaczej.
2. Do likwidacji ROD na cel publiczny w rozumieniu ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o
gospodarce nieruchomościami, stosuje się przepisy tej ustawy dotyczące wywłaszczenia z
zachowaniem warunków określonych w art. 24-27 ustawy.
Art. 22. 1.W przypadku, gdy prawa do nieruchomości, na której zlokalizowany jest rodzinny
ogród działkowy, zostały nabyte przez stowarzyszenie ogrodowe odpłatnie, likwidacja ogrodu
działkowego możliwa jest wyłącznie na cel publiczny w rozumieniu ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r.
o gospodarce nieruchomościami.
2. W przypadku, gdy prawa do nieruchomości, na której zlokalizowany jest ROD, zostały nabyte
przez stowarzyszenie ogrodowe nieodpłatnie, właściciel nieruchomości może zgłosić do
stowarzyszenia ogrodowego wniosek o likwidację ROD, o ile funkcjonowanie ROD jest sprzeczne z
zapisami obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego obejmującego tę nieruchomość.
Zgłaszając wniosek właściciel jest zobowiązany przedstawić propozycję nieruchomości zamiennej
odpowiadającej warunkom określonym w art. 24 pkt 1 lub wykazania okoliczności, o których mowa w
art. 27 ust. 3, oraz przedstawić propozycję porozumienia gwarantującego realizację obowiązków
wynikających z art. 24 pkt 2 - 3 i art. 25.
3.W razie odmowy wyrażenia zgody na likwidację ROD, właścicielowi służy prawo zaskarżenia
odmowy do sądu, w terminie 6 miesięcy od otrzymania odmowy. Orzeczenie sądu o bezpodstawności
odmowy zastępuje oświadczenie w przedmiocie zgody na likwidację.
Art. 23. Likwidacja ROD może mieć miejsce w okresie od zakończenia do rozpoczęcia wegetacji
roślin, tj. od 1 listopada do 31 marca; likwidacja w innym terminie może mieć miejsce jedynie w
wyjątkowych, szczególnie uzasadnionych wypadkach.
Art. 24. Podmiot likwidujący obowiązany jest do:/projekt/
5
1) zapewnienia nieruchomości zamiennej o uregulowanej sytuacji prawnej, nie mniejszej od
powierzchni likwidowanego ROD, w miejscu odpowiednim do potrzeb i funkcjonowania
nowego ROD, na której można założyć ROD zgodnie z przepisami prawa,
2) założenia nowego ROD i odtworzenia urządzeń i budynków odpowiadających rodzajem
urządzeniom i budynkom likwidowanego ROD,
3) ustanowienia na rzecz stowarzyszenia ogrodowego tytułu prawnego do nieruchomości
zamiennej odpowiadającego tytułowi prawnemu, który posiadało ono do nieruchomości
zajmowanej przez likwidowany ROD.
Art. 25. 1. Podmiot likwidujący obowiązany jest wypłacić:
1) działkowcom - odszkodowanie za składniki majątkowe znajdujące się na działkach, a
stanowiące ich własność,
2) stowarzyszeniu ogrodowemu - odszkodowanie, według kosztów odtworzenia, za składniki
majątkowe stanowiące jego własność, a niepodlegające odtworzeniu.
2. Ustalenie wysokości odszkodowań następuje po uzyskaniu opinii rzeczoznawcy majątkowego
w formie operatu szacunkowego.
3.Podmiot likwidujący zobowiązany jest zrekompensować koszty i straty poniesione przez
stowarzyszenie ogrodowe w związku z likwidacją.
4. W przypadku likwidacji ROD w okresie wegetacji roślin działkowcom przysługuje od podmiotu
likwidującego dodatkowe odszkodowanie w wysokości wartości przewidywanych plonów; ust. 2
stosuje się odpowiednio.
Art. 26. Wydanie przez stowarzyszenie ogrodowe nieruchomości zajmowanej przez likwidowany
ROD następuje najwcześniej po spełnieniu przez podmiot likwidujący warunków, o których mowa w
art. 24 - 25.
Art. 27. 1. Do likwidacji części ROD art. 22-26 ustawy stosuje się odpowiednio, z
uwzględnieniem ust. 2 i 3.
2. W przypadku likwidacji części ROD obejmującej nie więcej niż 10% jego powierzchni i nie
więcej niż 10 działek, za zgodą stowarzyszenia ogrodowego prowadzącego ten ROD, w miejsce
realizacji obowiązków, o których mowa w art. 24, podmiot likwidujący może wypłacić na rzecz tego
stowarzyszenia kwotę odszkodowania stanowiącą równowartość szacunkowych kosztów tych
obowiązków.
3. W przypadku, gdy w ROD objętym częściową likwidacją liczba działek, do których
działkowiec nie posiada tytułu prawnego, na terenie nie podlegającym likwidacji jest co najmniej
równa liczbie działek na części mającej ulec likwidacji, zgoda o której mowa w ust. 2 nie jest
wymagana.
Art. 28. 1. W przypadku likwidacji ROD lub jego części, w celu realizacji roszczenia osoby
trzeciej do nieruchomości zajmowanej przez ROD w oparciu o tytuł prawny przysługujący
stowarzyszeniu ogrodowemu, obowiązek wypłaty odszkodowań, o których mowa w art. 25 ust. 1,
ciąży na podmiocie legitymującym się tytułem własności nieruchomości w chwili nabywania do niej
tytułu prawnego przez stowarzyszenie ogrodowe.
2.W przypadku likwidacji ROD z przyczyn wskazanych w ust. 1, nie stosuje się art. 24.
3.Roszczenie o wypłatę odszkodowania, o którym mowa w ust. 1, przedawnia się w terminie 3
lat od chwili wydania nieruchomości na rzecz uprawnionej osoby trzeciej.
4. W przypadku, gdy likwidacja części ROD, z przyczyn wskazanych w ust. 1, powoduje, że
inna część ROD nie nadaje się do prawidłowego wykorzystania na dotychczasowe cele, podmiot
zobowiązany do wypłaty odszkodowań jest obowiązany, na wniosek stowarzyszenia ogrodowego, do
likwidacji tej części ROD na zasadach ogólnych.
Art. 29. 1. Zwrot wywłaszczonej nieruchomości, zajmowanej w całości lub w części przez
ROD w oparciu o tytuł prawny przysługujący stowarzyszeniu ogrodowemu odbywa się na zasadach
określonych w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, z uwzględnieniem
ust. 2-7./projekt/
6
2. Stroną postępowania o zwrot nieruchomości zajmowanej przez ROD jest stowarzyszenie
ogrodowe prowadzące ROD.
3. Skarb Państwa lub właściwa jednostka samorządu terytorialnego, w zależności od tego, kto
jest właścicielem nieruchomości w dacie wszczęcia postępowania o zwrot nieruchomości, jest
zobowiązany do wypłaty na rzecz działkowców oraz stowarzyszenia ogrodowego prowadzącego
ROD, odszkodowanie za składniki majątkowe, będące ich własnością, a zlokalizowane na
nieruchomości podlegającej zwrotowi.
4. Wartość składników majątkowych, o których mowa w ust. 3 oraz osoby uprawnione do
otrzymania odszkodowania za te składniki, określa się w decyzji o zwrocie wywłaszczonej
nieruchomości.
5. Osoba niezadowolona z przyznanego jej odszkodowania w decyzji, o której mowa w ust. 4,
w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia jej decyzji w tej sprawie, może wnieść powództwo do
sądu powszechnego.
6. Do likwidacji ROD w związku ze zwrotem nieruchomości nie stosuje się art. 24.
7. W przypadku, gdy likwidacja części ROD, z przyczyn wskazanych w ust. 1, powoduje, że
inna część ROD nie nadaje się do prawidłowego wykorzystania na dotychczasowe cele, podmiot
zobowiązany do wypłaty odszkodowań jest obowiązany, na wniosek stowarzyszenia ogrodowego, do
likwidacji tej części ROD na zasadach ogólnych.
Rozdział 3
Działkowcy
Art. 30 1. Działkowiec korzysta z działki na podstawie prawa do działki ustanowionego przez
stowarzyszenie ogrodowe na zasadach określonych w niniejszym rozdziale.
2. Ustanowienie prawa do działki następuje w drodze umowy dzierżawy działkowej albo
umowy o ustanowienie użytkowania.
3. Umowy, o których mowa w ust. 2, zawierane są pomiędzy stowarzyszeniem ogrodowym a
pełnoletnią osobą fizyczną albo małżeństwem. Umowa może być również zawarta ze
współmałżonkiem działkowca, jeżeli żąda ustanowienia prawa do działki wspólnie ze swoim
współmałżonkiem. Umowa nie może być zawarta w celu ustanowienia prawa do dodatkowej działki.
4. Przy ustanowieniu prawa do działki, o którym mowa w ust. 1, uwzględnia się w szczególności
ustawowe funkcje ROD i działki, a także miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się o działkę.
Art. 31. 1. Przez umowę dzierżawy działkowej stowarzyszenie ogrodowe zobowiązuje się oddać
działkowcowi działkę na czas nieoznaczony do używania i pobierania z niej pożytków, a działkowiec
zobowiązuje się używać działkę zgodnie z jej przeznaczeniem, przestrzegać postanowień regulaminu
oraz uiszczać opłaty ogrodowe.
2. Umowa, o której mowa w ust. 1, może określać wysokość czynszu albo sposób ustalenia
wysokości czynszu oraz termin jego płatności, wyłącznie w przypadku gdy stowarzyszenie ogrodowe
jest zobowiązane do uiszczania na rzecz właściciela opłat z tytułu korzystania z nieruchomości
zajmowanej przez ROD.
3. Umowa, o której mowa w ust. 1, powinna być zawarta w formie pisemnej pod rygorem
nieważności.
4. Przenoszenie praw i obowiązków z dzierżawy działkowej oraz przechodzenie tych praw i
obowiązków po śmierci działkowca następuje na zasadach określonych w niniejszym rozdziale.
5. Na wniosek działkowca, dzierżawa działkowa podlega ujawnieniu w księdze wieczystej.
6. Do dzierżawy działkowej stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. -
Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.) dotyczące dzierżawy.
7. Do ochrony dzierżawy działkowej stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie własności.
Art. 32. 1. Jeżeli nieruchomość, na której zlokalizowana jest działka, stanowi własność
stowarzyszenia ogrodowego albo została mu oddana w użytkowanie wieczyste, na pisemny wniosek
działkowca, stowarzyszenie ogrodowe ustanawia na jego rzecz bezterminowe prawo użytkowania /projekt/
7
działki - w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - w drodze umowy
zawartej w formie aktu notarialnego.
2. Przepis art. 31 ust. 2 i 4 stosuje się odpowiednio.
3. Wynagrodzenie notariusza za ogół czynności notarialnych dokonanych przy zawieraniu
umowy, o której mowa w ust. 1, oraz koszty sądowe w postępowaniu wieczystoksięgowym obciążają
działkowca, na rzecz którego ustanowiono prawo użytkowania działki.
Art. 33. Na zasadach określonych w statucie, stowarzyszenie ogrodowe może oddać działkę w
bezpłatne używanie instytucjom prowadzącym działalność społeczną, oświatową, kulturalną,
wychowawczą, rehabilitacyjną, dobroczynną lub opieki społecznej.
Art. 34. 1. Działkowiec ma prawo zagospodarować działkę i wyposażyć ją w odpowiednie
obiekty i urządzenia zgodnie z ustawą, przepisami odrębnymi oraz regulaminem.
2. Nasadzenia, urządzenia i obiekty znajdujące się na działce, wykonane lub nabyte ze środków
finansowych działkowca, stanowią jego własność.
Art. 35. Działkowiec jest uprawniony do korzystania z terenów ogólnych ROD oraz
infrastruktury ogrodowej zgodnie z ich przeznaczeniem i na zasadach określonych w regulaminie.
Art. 36. Działkowiec ponosi wydatki związane z utrzymaniem jego działki, jest obowiązany
utrzymywać swoją działkę w należytym stanie i przestrzegać porządku ogrodowego w sposób
określony w regulaminie, uiszczać opłaty ogrodowe, a także korzystać z terenów ogólnych i
infrastruktury ogrodowej w sposób nie utrudniający korzystania przez innych działkowców oraz
współdziałać z nimi w ochronie wspólnego dobra.
Art. 37. 1. Działkowiec jest obowiązany uczestniczyć w pokrywaniu kosztów funkcjonowania
ROD w częściach przypadających na jego działkę, przez uiszczanie opłat ogrodowych. Zasady
ustalania i uiszczania opłat ogrodowych określa statut stowarzyszenia ogrodowego.
2. Na koszty funkcjonowania ROD składają się w szczególności:
1) wydatki na inwestycje, remonty i bieżącą konserwację infrastruktury ogrodowej,
2) opłaty za dostawę energii elektrycznej i cieplnej, gazu i wody, w części dotyczącej terenów
ogólnych i infrastruktury ogrodowej,
3) ubezpieczenia, podatki i inne opłaty publicznoprawne,
4) wydatki na utrzymanie porządku i czystości,
5) wydatki związane z zarządzaniem ROD.
Art. 38 1. O zmianie wysokości opłat ogrodowych stowarzyszenie ogrodowe jest obowiązane
zawiadomić działkowców, w sposób określony w regulaminie, na co najmniej 14 dni przed upływem
terminu do wnoszenia opłat ogrodowych, ale nie później niż ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego
ten termin.
2. W ciągu 2 miesięcy od dnia zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, działkowiec może
zakwestionować podwyżkę opłat ogrodowych na drodze sądowej.
3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2, działkowiec jest obowiązany uiszczać opłaty ogrodowe
w dotychczasowej wysokości do dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu kończącego postępowanie
w sprawie.
Art. 39. Prawo do działki wygasa z chwilą:
1) rozwiązania umowy,
2) śmierci działkowca, o ile ustawa nie stanowi inaczej,
3) likwidacji ROD lub jego części, na której zlokalizowana jest działka,
4) w innych wypadkach przewidzianych w ustawie.
Art. 40. 1. Rozwiązanie umowy następuje za porozumieniem stron albo wypowiedzeniem umowy
przez jedną ze stron./projekt/
8
2. Wypowiedzenie powinno być dokonane na piśmie pod rygorem nieważności. Wypowiedzenie
złożone przez stowarzyszenie ogrodowe powinno określać przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie.
3. Działkowiec może wypowiedzieć umowę w każdym czasie, nie później niż na miesiąc naprzód,
na koniec miesiąca kalendarzowego, jeżeli strony nie osiągnęły porozumienia co do warunków i
terminu rozwiązania umowy.
4. Stowarzyszenie ogrodowe może wypowiedzieć umowę, nie później niż na miesiąc naprzód, na
koniec miesiąca kalendarzowego, jeżeli działkowiec:
1) pomimo pisemnego upomnienia nadal używa działki w sposób sprzeczny z regulaminem
lub niezgodnie z jej przeznaczeniem, niszczy infrastrukturę ogrodową albo wykracza w
sposób rażący lub uporczywy przeciwko porządkowi ogrodowemu, czyniąc uciążliwym
korzystanie z innych działek, lub
2) jest w zwłoce z zapłatą opłat ogrodowych lub innych należności na rzecz stowarzyszenia
ogrodowego za korzystanie z działki co najmniej przez 6 miesięcy pomimo uprzedzenia go na
piśmie o zamiarze wypowiedzenia umowy i wyznaczenia dodatkowego, miesięcznego terminu
do zapłaty zaległych i bieżących należności, lub
3) oddał działkę lub jej część osobie trzeciej do płatnego lub bezpłatnego używania.
Art. 41 . 1. Działkowiec może wnieść odwołanie od wypowiedzenia umowy do sądu w ciągu 30
dni od doręczenia pisma wypowiadającego umowę.
2. W razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy nastąpiło z naruszeniem przepisów ustawy, sąd
orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu
prawa do działki na poprzednich warunkach.
Art. 42. 1. Z chwilą śmierci jednego z małżonków prawo do działki, które przysługiwało
obojgu małżonkom, przypada drugiemu małżonkowi. Jeżeli małżonek nie posiadał prawa do działki,
może w terminie 6 miesięcy od dnia śmierci współmałżonka złożyć oświadczenie woli o wstąpieniu w
stosunek prawny wynikający z tego prawa, pod rygorem wygaśnięcia prawa do działki.
2. Z chwilą wygaśnięcia prawa do działki w następstwie niedokonania czynności, o której
mowa w ust. 1, roszczenie o ustanowienie prawa do działki po zmarłym przysługuje dzieciom i innym
osobom bliskim. Roszczenie to wygasa w terminie 3 miesięcy od dnia powstania. Ustanowienie prawa
do działki nie może nastąpić przed upływem terminu wygaśnięcia roszczenia.
3. W wypadku zgłoszenia się kilku uprawnionych, o ustanowieniu prawa do działki rozstrzyga
sąd w postępowaniu nieprocesowym, biorąc pod uwagę w szczególności okoliczność, czy osoba
uprawniona na podstawie ust. 2, korzystała z działki ze zmarłym.
4. W wypadku śmierci działkowca nie pozostającego w związku małżeńskim, ust. 2 i 3 stosuje
się odpowiednio, z tym że roszczenie wygasa w terminie 6 miesięcy od dnia śmierci działkowca.
5. Przepisy ust. 1-4 nie naruszają uprawnień spadkobierców do dziedziczenia praw
majątkowych wynikających z własności, o której mowa w art. 34 ust 2.
Art. 43. W przypadku wygaśnięcia prawa do działki w związku z likwidacją ROD lub jego
części na warunkach określonych w art. 24 lub art. 27 ust. 3, działkowcowi przysługuje prawo do
działki zamiennej pod warunkiem zgłoszenia do stowarzyszenia ogrodowego odpowiedniego żądania
na piśmie najpóźniej w terminie 3 miesięcy od likwidacji ROD.
Art. 44. 1. Po ustaniu małżeństwa wskutek rozwodu lub po unieważnieniu małżeństwa
małżonkowie, na których rzecz wspólnie ustanowiono prawo do działki, powinni w terminie 3
miesięcy zawiadomić stowarzyszenie ogrodowe, któremu z nich przypadło prawo do działki, albo
przedstawić dowód wszczęcia postępowania sądowego o podział tego prawa.
2. Jeżeli małżonkowie nie dokonają czynności, o których mowa w ust. 1, stowarzyszenie
ogrodowe wyznaczy im w tym celu dodatkowy termin, nie krótszy niż miesiąc, uprzedzając o
skutkach, jakie może spowodować jego niezachowanie.
3. Po bezskutecznym upływie terminu, o którym mowa w ust. 2, stowarzyszenie ogrodowe
może pozostawić prawo do działki jednemu z byłych współmałżonków. Pozostawienie prawa do
działki następuje poprzez rozwiązanie umowy w stosunku do drugiego z byłych współmałżonków w
trybie art. 40 ust. 2./projekt/
9
4. Przepis ust. 3 nie narusza uprawnień do podziału majątku wspólnego w zakresie praw
majątkowych wynikających z własności, o której mowa w art. 34 ust. 2.
Art. 45. 1. Działkowiec w drodze umowy może przenieść prawa i obowiązki wynikające z
prawa do działki na rzecz pełnoletniej osoby fizycznej lub małżeństwa (przeniesienie praw do działki).
Umowa powinna być zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności.
2. Ważność przeniesienia praw do działki zależy od zatwierdzenia przez stowarzyszenie
ogrodowe.
3. Stowarzyszenie ogrodowe powinno złożyć oświadczenie w przedmiocie zatwierdzenia
przeniesienia praw do działki w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania pisemnego wniosku o
zatwierdzenie; bezskuteczny upływ tego terminu jest jednoznaczny z zatwierdzeniem przeniesienia
praw do działki. We wniosku działkowiec zobowiązany jest wskazać uzgodnioną przez strony
wysokość wynagrodzenia, o którym mowa w art. 46 ust. 1 i 2.
4. Odmowa zatwierdzenia przeniesienia praw do działki może nastąpić z ważnych powodów i
musi mieć formę pisemną z uzasadnieniem pod rygorem nieważności.
5. Stowarzyszenie ogrodowe może również odmówić zatwierdzenia przeniesienia praw do
działki, jeżeli jednocześnie wskaże osobę, na rzecz której może nastąpić takie przeniesienie; osoba ta
powinna złożyć pisemne oświadczenie o gotowości zapłaty na rzecz działkowca wynagrodzenia w
wysokości wskazanej we wniosku, o którym mowa w ust. 3, w terminie 2 tygodni od dnia wskazania.
Bezskuteczny upływ terminu jest równoznaczny z uwzględnieniem wniosku działkowca.
6. Przepisu ust. 5 nie stosuje się w przypadku przeniesienia praw do działki na rzecz osoby
bliskiej.
7. Każda ze stron umowy, o której mowa w ust. 1, może zaskarżyć do sądu odmowę
zatwierdzenia przeniesienia praw do działki. Orzeczenie sądu o bezpodstawności odmowy zastępuje
oświadczenie stowarzyszenia ogrodowego w przedmiocie zatwierdzenia.
Art. 46. 1. W razie wygaśnięcia prawa do działki, działkowcowi przysługuje wynagrodzenie
za znajdujące się na działce nasadzenia, urządzenia i obiekty stanowiące jego własność.
Wynagrodzenie nie przysługuje za nasadzenia, urządzenia i obiekty niezgodne z przepisami ustaw.
2. W razie przeniesienia prawa do działki warunki zapłaty i wysokość wynagrodzenia, o
którym mowa w ust. 1, określa umowa pomiędzy stronami.
3. W razie wygaśnięcia prawa do działki w przypadku określonym w art. 40 ust. 4, warunki
zapłaty i wysokość wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 1, ustala się w drodze porozumienia
pomiędzy stowarzyszeniem ogrodowym i działkowcem.
4. W razie braku porozumienia, o którym mowa w ust. 3, stowarzyszenie ogrodowe może w
trybie procesu żądać sprzedaży nasadzeń, urządzeń i obiektów w drodze licytacji. Przepisy ustawy z
dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 269 z późn. zm.) o
uproszczonej egzekucji z nieruchomości stosuje się odpowiednio. Postanowienie sądu o przysądzeniu
własności nasadzeń, urządzeń i obiektów jest równoznaczne z ustanowieniem prawa do działki przez
stowarzyszenie ogrodowe.
Art. 47. Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, w sprawach uregulowanych w
niniejszym rozdziale zainteresowany może dochodzić swoich praw na drodze sądowej w terminie roku
od dnia, w którym dowiedział się o okoliczności będącej podstawą zgłoszenia roszczenia, jednakże nie
później, niż w terminie 3 lat od zaistnienia tej okoliczności.
Art. 48. 1. Dochodzenie na drodze sądowej praw, o których mowa w art. 47, następuje po
przeprowadzeniu postępowania pojednawczego przed komisją rozjemczą stowarzyszenia ogrodowego.
2. Komisja rozjemcza wszczyna postępowanie pojednawcze na wniosek działkowca
wniesiony na piśmie lub ustnie do protokołu. Wniosek wnosi się przed upływem terminów, o których
mowa w art. 47.
3. Zgłoszenie przez działkowca wniosku do komisji rozjemczej przerywa bieg terminów
przedawnienia, o których mowa w art. 47.
4. Jeżeli postępowanie przed komisją rozjemczą nie doprowadziło do zawarcia ugody w
terminie 6 miesięcy, działkowiec może wnieść sprawę do sądu na zasadach ogólnych./projekt/
10
5. Zasady i tryb postępowania pojednawczego określa regulamin.
Rozdział 4
Organizacje działkowców
Art. 49. 1. Działkowcy mogą zrzeszać się w stowarzyszeniach ogrodowych w celu tworzenia i
prowadzenia ROD oraz reprezentacji i obrony swoich interesów.
2. Do stowarzyszeń ogrodowych stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 7 kwietnia 1989
r. - Prawo o stowarzyszeniach, ze zmianami wynikającymi z ustawy.
Art. 50. Do zadań stowarzyszeń ogrodowych należy w szczególności:
1) propagowanie idei ogrodnictwa działkowego w społeczeństwie, a szczególnie
wszechstronnego znaczenia ROD dla rodzin działkowców i mieszkańców miast oraz
racjonalnego wykorzystania gruntów miejskich,
2) działanie na rzecz wszechstronnego rozwoju ogrodnictwa działkowego,
3) zakładanie i zagospodarowywanie ROD,
4) ustanawianie praw do działek,
5) wszechstronne działanie na rzecz ochrony przyrody i środowiska,
6) organizowanie i udzielanie pomocy oraz poradnictwa w zagospodarowaniu działek i
prowadzeniu upraw ogrodniczych,
7) propagowanie wiedzy ogrodniczej, zwłaszcza poprzez szkolenia i prowadzenie działalności
wydawniczej,
8) prowadzenie działalności społecznej, wychowawczej, wypoczynkowej, rekreacyjnej i innej
na rzecz osób korzystających z działek, ich rodzin oraz społeczności lokalnych.
Art. 51. Statut stowarzyszenia ogrodowego określa w szczególności:
1) właściwy organ do dokonywania czynności prawnych związanych ustanawianiem i
wygaśnięciem prawa do działki,
2) zasady postępowania wewnątrzorganizacyjnego,
3) tryb uchwalania regulaminu oraz dokonywania w nim zmian,
4) zasady ustalania i uiszczania opłat ogrodowych,
5) zasady oddawania działki w bezpłatne używanie instytucjom określonym w art. 33,
6) sposób prowadzenia rejestru działek.
Art. 52. Stowarzyszenie ogrodowe nie może odmówić przyjęcia w poczet członków
działkowca mającego prawo do działki w ROD prowadzonym przez to stowarzyszenie, jeżeli
działkowiec odpowiada wymaganiom statutu.
Art. 53. Wystąpienie ze stowarzyszenia ogrodowego nie może powodować jakichkolwiek
ujemnych następstw dla działkowca, a w szczególności nie może stanowić podstawy do rozwiązania
umowy.
Art. 54. W sprawach nabycia lub utraty członkostwa w stowarzyszeniu ogrodowym
zainteresowany może - po wyczerpaniu postępowania wewnątrzorganizacyjnego - dochodzić swoich
praw na drodze sądowej w ciągu 30 dni od dnia otrzymania uchwały organu stowarzyszenia
ogrodowego.
Art. 55. 1. W celu ugodowego załatwiania sporów dotyczących praw działkowców, o których
mowa w art. 47, stowarzyszenie ogrodowe obowiązane jest posiadać komisję rozjemczą.
2. Zasady i tryb powoływania komisji rozjemczej określa statut.
3. Członkiem komisji rozjemczej nie może być osoba wchodząca w skład zarządu stowarzyszenia
ogrodowego. /projekt/
11
Art. 56. 1. Stowarzyszenie ogrodowe prowadzi rejestr działek. Rejestr obejmuje w szczególności
informacje dotyczące powierzchni działki, numeru porządkowego działki, osoby lub osób mających
prawo do działki i rodzaju tego prawa.
2. Sposób prowadzenia rejestru, o którym mowa w ust. 1, określa statut.
Art. 57. 1. W celu wspierania idei i rozwoju ogrodnictwa działkowego oraz obrony wspólnych
interesów, stowarzyszenia ogrodowe, w liczbie co najmniej trzech, mogą tworzyć związki działkowe.
2. Członkami wspierającymi związku działkowego mogą być inne osoby prawne, które realizują
cele, o których mowa w ust. 1.
3. Związki działkowe tworzone są w formie związku stowarzyszeń.
4. Szczegółowe zadania związków działkowych oraz sposób ich realizacji określają statuty tych
związków.
Rozdział 5
Przepisy przejściowe i końcowe
Art. 58. 1. Polski Związek Działkowców w rozumieniu ustawy z dnia 8 lipca 2005r. o
rodzinnych ogrodach działkowych (Dz. U. Nr 169, poz. 1419, z późn. zm.) staje się stowarzyszeniem
ogrodowym w rozumieniu ustawy.
2. Rodzinne ogrody działkowe oraz jednostki terenowe Polskiego Związku Działkowców w
rozumieniu art. 28 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy wskazanej w ust. 1 stają się terenowymi jednostkami
organizacyjnymi stowarzyszenia ogrodowego, o którym mowa w ust. 1.
3. Stowarzyszenie ogrodowe, o którym mowa w ust. 1, zachowuje prawa i obowiązki nabyte
przed dniem wejścia w życie ustawy.
Art. 59. 1 Rodzinne ogrody działkowe w rozumieniu ustawy, o której mowa w art. 58 ust. 1,
istniejące w dniu wejścia w życie ustawy, stają się rodzinnymi ogrodami działkowymi.
2. Ogrody działkowe, inne niż wskazane w ust. 1, istniejące w dniu wejścia w życie ustawy, stają
się rodzinnymi ogrodami działkowymi, o ile spełniają warunki określone w ustawie.
3. ROD, o których mowa w ust. 1, prowadzone są przez stowarzyszenie ogrodowe, o którym
mowa w art. 58 ust.1.
4. Członkowie Polskiego Związku Działkowców w rozumieniu ustawy z dnia 8 lipca 2005r. o
rodzinnych ogrodach działkowych, zachowują członkostwo w stowarzyszeniu ogrodowym, o którym
mowa w art. 58 ust. 1.
5. Użytkowanie działki w rozumieniu art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 8 lipca 2005r. o rodzinnych
ogrodach działkowych przysługujące członkowi Polskiego Związku Działkowców w chwili wejścia w
życie ustawy, przekształca się w prawo do działki wynikające z umowy dzierżawy działkowej.
Art. 60. 1. W terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy stowarzyszenie ogrodowe, o
którym mowa w art. 58 ust. 1, uchwali statut odpowiadający wymogom ustawy.
2. Do czasu uchwalenia nowego statutu, statut Polskiego Związku Działkowców obowiązujący w
dniu wejścia w życie ustawy zachowuje swą moc. Jednakże w razie sprzeczności między nim, a
przepisami ustawy, stosuje się przepisy ustawy.
Art. 61. 1. W terminie 24 miesięcy od wejścia w życie ustawy, walne zebranie członków
stowarzyszenia ogrodowego, o którym mowa w art. 58 ust. 1, korzystających z działek w terenowej
jednostce organizacyjnej tego stowarzyszenia, będącej do dnia wejścia w życie ustawy rodzinnym
ogrodem działkowym, może podjąć decyzję o powołaniu odrębnego stowarzyszenia ogrodowego,
które przejmie prowadzenie tego ROD (uchwała o wyodrębnieniu ROD).
2. Uchwała o wyodrębnieniu ROD podejmowana jest bezwzględną większością głosów, przy
obecności co najmniej połowy liczby członków stowarzyszenia ogrodowego z ROD, którego uchwała
dotyczy.
3. O terminie walnego zebrania, którego przedmiotem obrad ma być uchwała o wyodrębnieniu
ROD, właściwy statutowo organ stowarzyszenia ogrodowego, o którym mowa w art. 58 ust. 1, /projekt/
12
zawiadamia, za pomocą listów poleconych lub przesyłek nadanych pocztą kurierską, wysłanych co
najmniej dwa tygodnie przed terminem walnego zebrania, do wszystkich członków stowarzyszenia
ogrodowego z ROD, którego uchwała dotyczy.
4. Uchwała o wyodrębnieniu ROD musi ponadto zawierać postanowienie o przyjęciu statutu oraz
powołaniu komitetu założycielskiego nowego stowarzyszenia ogrodowego.
Art. 62. 1. Występując z wnioskiem o rejestrację stowarzyszenia ogrodowego powołanego na
podstawie uchwały o wyodrębnieniu ROD, komitet założycielski, poza wymogami przewidzianymi
ustawą z dnia 7 kwietnia 1989 r. - prawo o stowarzyszeniach, zobowiązany jest wykazać spełnienie
wymogów, o których mowa w art. 61 ust. 2 i 3.
2. Z chwilą nabycia osobowości prawnej przez stowarzyszenie ogrodowe, o którym mowa w ust.
1, staje się ono następcą prawnym stowarzyszenia ogrodowego, o którym mowa w art. 58 ust. 1, w
zakresie praw i obowiązków terenowej jednostki organizacyjnej, której dotyczyła uchwała o
wyodrębnieniu ROD. Następstwo prawne obejmuje w szczególności prawa do nieruchomości
zajmowanej przez ROD, własność infrastruktury ogrodowej oraz środki na rachunkach bankowych
prowadzonych dla terenowej jednostki organizacyjnej.
3. Postanowienie o rejestracji stowarzyszenia ogrodowego, o którym mowa w ust. 1, stanowi
podstawę do dokonywania zmian w księgach wieczystych w zakresie wskazanym w ust. 2.
Art. 63. 1.W stosunku do ROD, zlokalizowanego na nieruchomości stanowiącej własność
Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego i zajmowanej przez ROD, a do której
stowarzyszenie ogrodowe prowadzące ROD nie może wykazać tytułu prawnego uprawniającego do
władania nieruchomością, właściciel nieruchomości w terminie 24 miesięcy od wejścia w życie
ustawy może wydać decyzję o likwidacji ROD.
2. W przypadku likwidacji ROD na podstawie decyzji, o której mowa w ust. 1, właściciel
nieruchomości jest zobowiązany wypłacić działkowcom oraz stowarzyszeniu ogrodowemu
odszkodowanie zgodnie z art. 25 ust. 1, 2 i 4.
3. W przypadku likwidacji ROD na podstawie decyzji, o której mowa w ust. 1, nie stosuje się
art. 24.
4. W przypadku zaniechania wydania decyzji, o której mowa w ust. 1, z upływem 24 miesięcy
od dnia wejścia w życie ustawy, stowarzyszenie ogrodowe prowadzące ROD nabywa prawo
użytkowania - w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny – do nieruchomości
zajmowanej przez ten ROD.
Art. 64. 1. Wydanie decyzji, o której mowa w art. 63 ust. 1, jest wyłączone, jeżeli w dniu wejścia
w życie ustawy ROD spełnia przynajmniej jeden z warunków:
1) funkcjonowanie ROD na nieruchomości jest zgodne z zapisami miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego,
2) ROD funkcjonuje na nieruchomości co najmniej 30 lat, a nabycie własności nieruchomości
przez Skarb Państwa nastąpiło w związku zakładaniem ROD lub funkcjonował on na
nieruchomości w momencie nabywania własności nieruchomości przez Skarb Państwa,
3) ROD funkcjonuje na nieruchomości co najmniej 30 lat, a komunalizacja nieruchomości
nastąpiła w związku z funkcjonowaniem na niej ROD,
4) nieruchomość zajęta jest przez ROD, który posiadał ustaloną lokalizację w chwili wejścia w
życie ustawy z dnia 6 maja 1981r. o pracowniczych ogrodach działkowych (Dz. U. z 1996 r.
Nr 85, poz. 390, z późn. zm.), lub na podstawie art. 11 ust. 3 lub art. 33 tejże ustawy stał się
ogrodem stałym.
2. W przypadku ROD spełniającego jeden z warunków, wskazanych w ust. 1, stowarzyszenie
ogrodowe prowadzące ten ROD, z dniem wejścia w życie ustawy, nabywa prawo użytkowania - w
rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - do nieruchomości zajmowanej przez
ten ROD.
Art. 65. Postanowienie art. 63 i 64 stosuje się odpowiednio do części ROD./projekt/
13
Art. 66. W ustawie z dnia 6 maja 1981 r. o pracowniczych ogrodach działkowych (Dz. U. z 1996
r. Nr 85, poz. 390, z późn. zm.) art. 11 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
"3. W braku decyzji, o której mowa w ust. 2, czasowy rodzinny ogród działkowy staje się
ogrodem stałym, a nieruchomość zajęta przez ten ogród przechodzi w nieodpłatne
użytkowanie w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr
16, poz. 93, z późn. zm.) na rzecz stowarzyszenia ogrodowego prowadzącego rodzinny ogród
działkowy.".
Art. 67. W ustawie z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r.
Nr 95, poz. 613, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 2 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości nie podlegają użytki rolne, grunty
zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych lub lasy oraz grunty zajęte przez rodzinne
ogrody działkowe, z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej.“
2) art. 7 ust. 2 pkt 6 otrzymuje brzmienie:
"6) stowarzyszenie ogrodowe w rozumieniu ustawy z dnia … o rodzinnych ogrodach
działkowych (Dz. U. Nr …, poz. ….), z wyjątkiem przedmiotów opodatkowania zajętych na
działalność gospodarczą.".
Art. 68. W ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z
2011 r. Nr 74, poz. 397, z późn. zm.) w art. 40 w ust. 2 pkt 8 otrzymuje brzmienie:
"8) ustawy z dnia ….. o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz. U. Nr …, poz. ….).".
Art. 69. W ustawie z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2006 r. Nr 136, poz.
969, z późn. zm.) art. 12 ust. 2 pkt 6 otrzymuje brzmienie:
"6)stowarzyszenia ogrodowe w rozumieniu ustawy z dnia … o rodzinnych ogrodach działkowych
(Dz. U. Nr …, poz. ….) z tytułu użytkowania i użytkowania wieczystego gruntów rodzinnych
ogrodów działkowych.".
Art. 70. W ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr
102, poz. 651, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 68 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
"3)stowarzyszeniom ogrodowym w rozumieniu ustawy z dnia …. o rodzinnych ogrodach
działkowych (Dz. U. Nr …, poz. ….) z przeznaczeniem na rodzinne ogrody działkowe;".
2) art. 37 pkt 4a otrzymuje brzmienie:
„4a. Umowy użytkowania, najmu lub dzierżawy na czas oznaczony dłuższy niż 3 lata lub na
czas nieoznaczony zawiera się w drodze bezprzetargowej, jeżeli użytkownikiem, najemcą lub
dzierżawcą nieruchomości jest organizacja pożytku publicznego lub użytkownikiem
nieruchomości jest stowarzyszenie ogrodowe w rozumieniu ustawy z dnia … o rodzinnych
ogrodach działkowych (Dz. U. Nr …, poz. ….).“
Art. 71. W ustawie z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i
realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194, z późn. zm.)
wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 11j otrzymuje brzmienie:
„Do nieruchomości stanowiących rodzinne ogrody działkowe objętych decyzją o zezwoleniu na
realizację inwestycji drogowej nie stosuje się art. 21-27 ustawy z dnia … . o rodzinnych ogrodach
działkowych (Dz. U. Nr…, poz….).”
2) art. 18 ust. 1g otrzymuje brzmienie:
„W przypadku gdy decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej dotyczy rodzinnych
ogrodów działkowych ustanowionych zgodnie z ustawą z dnia ….. o rodzinnych ogrodach
działkowych podmiot, w którego interesie nastąpi likwidacja rodzinnego ogrodu działkowego lub
jego części, zobowiązany jest:
1) wypłacić działkowcom - odszkodowanie za stanowiące ich własność nasadzenia, urządzenia i
obiekty znajdujące się na działkach;/projekt/
14
2) wypłacić stowarzyszeniu ogrodowemu - odszkodowanie za stanowiące jego własność
urządzenia, budynki i budowle rodzinnego ogrodu działkowego przeznaczone do wspólnego
korzystania przez użytkujących działki i służące do zapewnienia funkcjonowania ogrodu;
3) zapewnić grunty zastępcze na odtworzenie rodzinnego ogrodu działkowego.”
3). W art. 18 po ust. 1g dodaje się pkt 1 h w brzmieniu:
„Obowiązki wynikające z ust. 1g ustalane są w decyzji administracyjnej wydanej przez organ, o
którym mowa w art. 12 ust. 4a.”
Art. 72. W ustawie z dnia 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji
inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych (Dz. U. Nr 143, poz. 963) wprowadza się
następujące zmiany:
1) art. 18 otrzymuje brzmienie:
„Do nieruchomości stanowiących rodzinne ogrody działkowe objętych decyzją o pozwoleniu na
realizację inwestycji nie stosuje się art. 21-27 ustawy z dnia …. o rodzinnych ogrodach
działkowych (Dz. U. Nr…, poz….).”
2) art. 21 ust. 10 otrzymuje brzmienie:
„W przypadku, gdy decyzja o pozwoleniu na realizację inwestycji dotyczy rodzinnych ogrodów
działkowych ustanowionych zgodnie z ustawą z dnia …. o rodzinnych ogrodach działkowych
podmiot, w którego interesie nastąpi likwidacja rodzinnego ogrodu działkowego lub jego części,
zobowiązany jest:
1) wypłacić działkowcom - odszkodowanie za stanowiące ich własność nasadzenia, urządzenia i
obiekty znajdujące się na działkach;
2) wypłacić stowarzyszeniu ogrodowemu - odszkodowanie za stanowiące jego własność
urządzenia, budynki i budowle rodzinnego ogrodu działkowego przeznaczone do wspólnego
korzystania przez użytkujących działki i służące do zapewnienia funkcjonowania ogrodu;
3) zapewnić nieruchomości zamienne na odtworzenie rodzinnego ogrodu działkowego.”
Art. 73. W ustawie z dnia 29 czerwca 2011 r. o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie
obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących (Dz. U. Nr 135, poz. 789) wprowadza
się następujące zmiany:
1) art. 21 otrzymuje brzmienie:
„Do nieruchomości stanowiących rodzinne ogrody działkowe objętych decyzją o ustaleniu
inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej nie stosuje się art. 21-27 ustawy z dnia
… o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz. U. Nr…, poz….).”
2) art. 27 ust. 10 otrzymuje brzmienie:
„W przypadku gdy decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie budowy obiektu
energetyki jądrowej dotyczy rodzinnych ogrodów działkowych ustanowionych zgodnie z ustawą
z dnia …. o rodzinnych ogrodach działkowych inwestor, w którego interesie nastąpi likwidacja
rodzinnego ogrodu działkowego lub jego części, jest zobowiązany:
1) wypłacić działkowcom - odszkodowanie za stanowiące ich własność nasadzenia,
urządzenia i obiekty znajdujące się na działkach;
2) wypłacić stowarzyszeniu ogrodowemu - odszkodowanie za stanowiące jego własność
urządzenia, budynki i budowle rodzinnego ogrodu działkowego przeznaczone do wspólnego
korzystania przez użytkujących działki i służące do zapewnienia funkcjonowania ogrodu;
3) zapewnić nieruchomości zamienne na odtworzenie rodzinnego ogrodu działkowego.
3) W art. 27 po ust. 10 dodaje się ust. 10 a w brzmieniu:
„Do obowiązków wynikających z ust. 10, art. 27 ust. 2 stosuje się odpowiednio.”
Art. 74. W ustawie z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. z 2004
r. Nr 121, poz. 1266 z późn. zm.) art. 2 ust. 1 pkt 6 otrzymuje brzmienie:
"6) rodzinnych ogrodów działkowych i ogrodów botanicznych.".
Art. 75. 1. Do postępowań wszczętych i niezakończonych do dnia wejścia w życie ustawy, w
zakresie roszczeń do nieruchomości zajętych przez ROD stosuje się art. 28./projekt/
15
2. Do postępowań wszczętych i niezakończonych do dnia wejścia w życie ustawy, w zakresie
zwrotu nieruchomości zajętych przez ROD stosuje się art. 29.
Art. 76. Traci moc ustawa z dnia 8 lipca 2005r. o rodzinnych ogrodach działkowych.
Art. 77. Ustawa wchodzi w życie 1 stycznia 2014 roku.