Okres zimy zwykle nie sprzyja roślinom ogrodowym, które uprawiamy na działkach. Zimą rośliny w ogrodzie, ale także na balkonie czy tarasie, często przemarzają. Co należy zrobić, aby uchronić rośliny przed przemarznięciem?

Dlaczego niektóre rośliny w ogrodzie przemarzają?

O odpowiednie warunki dla rozwoju roślin dbamy już na etapie planowania nasadzeń. Warto sprawdzić, czy wybrane przez nas rośliny są wystarczająco odporne na mróz i czy zima po prostu ich nie zniszczy. Dotyczy to szczególnie najbardziej wrażliwych na nasz klimat gatunków, często spotykanych w sprzedaży drzew, krzewów czy bylin, które pochodzą z cieplejszych niż nasza stref klimatycznych, co powoduje, że ich naturalna odporność na niską temperaturę jest niewielka. Rośliny takie, jak np. ketmia syryjska (hibiskus), hortensja ogrodowa, hebe, ostrokrzew, rododendron, azalie japońskie, laurowiśnia, wawrzyn szlachetny, a także wiele roślin doniczkowych i balkonowych, które w ogromnej większości wywodzą się z krajów tropikalnych, gdzie w ogóle nie ma zimy i nasz klimat w zimie będzie dla nich zabójczy.

Pamiętajmy także, że nawet uprawiane od lat w naszym kraju rośliny (iglaste bądź liściaste) mogą przemarznąć. Rośliny osłabione, nienawożone, uprawiane w niewłaściwych warunkach, przycinane w nieodpowiednim terminie lub wystawione zimą na działanie silnych wiatrów są bardziej narażone na uszkodzenia spowodowane niską temperaturą, ponieważ procesy fizjologiczne zachodzące w ich tkankach są zaburzone i nie przygotowują roślin do przetrwania trudnego zimowego okresu.

Jak przygotować rośliny do zimy?

Po pierwsze, aby rośliny rosnące w ogrodzie lub w pojemnikach na tarasach czy balkonach nie przemarzły zimą, muszą być przede wszystkim odpowiednio do niej przygotowane. W tym celu warto zasilić rośliny jesienią (wrzesień/październik) tzw. nawozami jesiennym, które w składzie nie zawierają azotu, a jedynie potas i fosfor (te pierwiastki wpływają na szybsze drewnienie pędów przed zimą i wzmacniają system korzeniowy). Nie można także zapomnieć o obfitym podlaniu roślin zimozielonych (transpirują cały czas, także w zimie) przed nadejściem mrozów (np. iglaki, rododendrony, azalie japońskie, ostrokrzewy).

Po drugie, gdy zima już stanie za progiem, istotne jest zabezpieczenie przed zimą roślin wrażliwych na mróz. Gdy dana roślina może ucierpieć od mrozu, musimy pomóc jej przetrwać zimę.

Rośliny uprawiane w donicach w donicach ustawiamy na kilkucentymetrowej warstwie styropianu, owijamy donice białą agrowłókniną, zabezpieczamy kartonem, siatką cieniującą, jutą itp. Nie używamy do tego celu folii lub innego materiału, który nie przepuszcza powietrza, aby nie zaparzyć roślin.

Mokry ciężki śnieg może być groźny dla kolumnowych odmian iglaków i innych roślin. Dlatego też, przed nadchodzącymi opadami śniegu,warto spiralnie obwiązać sznurkiem korony iglaków, aby śnieg nie zniekształcił lub nie wyłamał ich gałęzi. Warto obwiązać ściśle także liście juki ogrodowej (tworząc z nich jeden pęk), aby nadmiar wilgoci i chłód nie zaszkodziły roślinom.

Rośliny ogrodowe można zabezpieczać w różny sposób. Najczęściej owija się je białą agrowłókniną (np. korony wrażliwych krzewów ozdobnych – ketmia, hortensja ogrodowa, azalie, rododendrony), okłada i obwiązuje słomą (np. pnie drzew) lub okrywa stroiszem (niskie byliny, wrzosy, wrzośce, płożące iglaki). W sprzedaży spotkać można specjalne przygotowane tzw. gotowe kaptury(różnych rozmiarów) wykonane z agrowłókniny, służące do okrywania roślin. Do okrywania nie używamy czarnej agrowłókniny, aby słońce nie nagrzewało jej (co może prowadzić do zaparzenia roślin) w czasie cieplejszych dni. Warto także ziemię wokół roślin wyściółkować kilkucentymetrową warstwą kory.

Rośliny okrywamy dopiero po pierwszych przymrozkach jesiennych, ponieważ zbyt wczesne okrywanie roślin może im zaszkodzić.

Maciej Aleksandrowicz

instruktor ogrodniczy

OZ Mazowiecki PZD